Chùa Dơi Sóc Trăng-Ngôi chùa cổ với câu chuyện kì bí (2025)

Chùa Dơi, hay còn gọi là chùa Mahatup, không chỉ là một Di tích lịch sử – văn hóa quốc gia hơn 400 năm tuổi tại Sóc Trăng, mà còn là trái tim của văn hóa Khmer Nam Bộ. Nổi bật với kiến trúc cổ kính, nhưng điều làm nên sự độc đáo và thu hút du khách không chỉ nằm ở kiến trúc, mà còn ở sự hiện diện của hàng nghìn con dơi quạ khổng lồ cùng câu chuyện ly kỳ về nghĩa địa heo 5 móng độc nhất miền Tây. Bài viết này sẽ là cẩm nang toàn diện, dẫn dắt bạn khám phá từ lịch sử, kiến trúc, những điều kỳ bí đến kinh nghiệm tham quan chi tiết nhất tại ngôi chùa nổi tiếng này.

Giới thiệu về Chùa Dơi Sóc Trăng

Chùa Dơi hay còn gọi là Chùa Mahatup, tọa lạc tại phường 3, thành phố Sóc Trăng với lịch sử hơn 400 năm tuổi. Đây là không gian văn hóa duy nhất thờ Phật Thích Ca của cộng đồng dân tộc Khmer Nam Bộ tại tỉnh Sóc Trăng, mang đậm nét văn hóa truyền thống đặc sắc của vùng đất này.

Năm 1999, chùa Dơi đã được Nhà nước công nhận là Di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia, khẳng định giá trị to lớn của ngôi chùa không chỉ về mặt tâm linh mà còn về mặt văn hóa và lịch sử. Ngôi chùa này đã trở thành một biểu tượng của sự giao thoa văn hóa giữa các dân tộc Kinh, Hoa và Khmer tại miền Tây Nam Bộ.

Lịch sử và nguồn gốc tên gọi Chùa Dơi

Lịch sử hình thành qua nhiều thế kỷ

Chùa được khởi công xây dựng từ năm 1569 do ông Thạch Út đứng ra xây dựng, khiến ngôi chùa này trở thành một trong những ngôi chùa cổ nhất tại Sóc Trăng. Ban đầu, chánh điện của chùa chỉ được xây dựng bằng tre lá đơn sơ, phản ánh hoàn cảnh kinh tế khiêm tốn của thời bấy giờ.

Trải qua nhiều thế kỷ, chùa đã được trùng tu và xây dựng lại nhiều lần. Năm 1960, chùa trải qua đợt sửa chữa lớn ở khu vực chánh điện bằng vật liệu kiên cố. Tuy nhiên, một sự việc đáng tiếc đã xảy ra vào năm 2008 khi toàn bộ chánh điện bị cháy hoàn toàn. May mắn thay, đến tháng 4 năm 2009, nhờ sự đóng góp của các nhà hảo tâm và chính quyền địa phương, chánh điện chùa đã được phục chế lại như cũ.

Năm 2013 đánh dấu một cột mốc quan trọng khi khu du lịch Chùa Dơi chính thức được đưa vào hoạt động, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách thập phương đến tham quan và chiêm bái.

Ý nghĩa sâu sắc của tên gọi Chùa Dơi

Cái tên “Mahatup” trong tiếng Khmer mang ý nghĩa đặc biệt – “trận kháng cự lớn”. Theo truyền thuyết, nơi đây từng diễn ra một trận đánh ác liệt của phong trào nông dân nổi dậy chống lại thực dân phong kiến thời xưa. Sau trận chiến, người dân tản cư trở về và xem vùng đất này là đất lành, nên đã dựng chùa thờ Phật tại đây.

Còn cái tên “Chùa Dơi” xuất phát từ thực tế là chùa là ngôi nhà của hàng nghìn con dơi đông đúc sinh sống trong khuôn viên. Người Kinh và người Hoa thường đọc chạy từ “Mahatup” thành “Mã Tộc”, vì vậy chùa còn có tên gọi khác là Chùa Mã Tộc.

Vị trí và cách di chuyển đến Chùa Dơi

Địa chỉ cụ thể Chùa Dơi ở đâu

Chùa Dơi nằm bên đường Văn Ngọc Chính (có bảng chỉ dẫn rõ ràng) thuộc Phường 3, thành phố Sóc Trăng, cách trung tâm thành phố khoảng 2 km về hướng Tây Nam. Vị trí này rất thuận tiện cho du khách muốn kết hợp tham quan nhiều điểm du lịch khác trong thành phố.

Hướng dẫn đường đi chi tiết

Từ TP.HCM: Du khách có thể lựa chọn đi bằng ô tô, xe máy hoặc xe khách xuống trung tâm TP. Sóc Trăng. Quãng đường khoảng 230km, thời gian di chuyển khoảng 4-5 giờ tùy theo phương tiện.

Từ Cần Thơ: Đây là tuyến đường phổ biến nhất với quãng đường khoảng 60km. Bạn chỉ mất khoảng hơn 1 giờ đi bằng xe máy hoặc khoảng 45 phút bằng ô tô. Từ nội thành Cần Thơ, đi theo hướng QL1A đến địa phận tỉnh Hậu Giang, sau đó đến thị xã Ngã Bảy là vào địa phận tỉnh Sóc Trăng.

Từ trung tâm Sóc Trăng:

• Đi về hướng Nam khoảng 800m lên đường Hai Bà Trưng giao cắt với Trần Hưng Đạo
• Di chuyển trên đường Trần Hưng Đạo khoảng 800m để tới vòng xuyến
• Tại vòng xuyến, đi theo lối ra thứ 2 vào Lê Hồng Phong, chạy thêm khoảng 850m
• Rẽ phải vào Văn Ngọc Chính khoảng 1,0 km là tới được Chùa Dơi

Kiến trúc độc đáo mang đậm văn hóa Khmer

Tổng thể kiến trúc ấn tượng của Chùa Dơi

Chùa Dơi là một tổng thể kiến trúc hoàn chỉnh gồm nhiều công trình: ngôi chánh điện, Sala, nhà hội của sư sãi và tín đồ, phòng ở của sư sãi và trụ trì, các tháp để tro người chết, phòng khách. Toàn bộ công trình tọa lạc trong một khuôn viên rộng hơn 4 hecta, xung quanh là rừng cây cổ thụ tỏa bóng mát quanh năm, tạo nên không gian yên bình, thanh tịnh.

Đặc điểm kiến trúc nổi bật

Ngay từ cổng vào, du khách không khỏi choáng ngợp trước màu vàng rực, óng ánh bao phủ gần như toàn bộ chùa Dơi. Đây là màu sắc đặc trưng trong kiến trúc chùa Khmer, tượng trưng cho sự thiêng liêng và quyền uy của Phật pháp.

Hệ thống mái chùa theo lối Khmer truyền thống với các đầu mái vươn cao, được trang trí công phu bằng các họa tiết chạm khắc tinh xảo. Đặc biệt, mái chùa bằng ngói đỏ với bốn đầu mái cong cong thành các đường chạm trổ vút lên hình rắn Naga – biểu tượng thiêng liêng trong văn hóa Khmer.

Trên mỗi cột, cầu thang của chùa đều có những tượng tiên nữ Kemnar chắp tay trước ngực, tượng đầu vị thánh bốn mặt Maraprum, nữ thần Kayno, chim thần Marakrit – những biểu tượng quan trọng trong tín ngưỡng Phật giáo Khmer.

Không gian linh thiêng bên trong chánh điện

Tiến sâu vào thánh điện, du khách sẽ được chiêm ngưỡng pho tượng Phật Thích Ca bằng đá nguyên khối đặt trên một tòa sen cao khoảng 2m, toát lên vẻ trang nghiêm và thiêng liêng. Không kém phần ấn tượng là pho tượng miêu tả Đức Phật cưỡi trên rắn thần Muchalinda – một trong những hình ảnh kinh điển trong Phật giáo.

Khắp trên các bức tường là những bức tranh miêu tả cuộc đời Đức Phật từ lúc ra đời cho tới khi được khai minh rồi nhập Niết bàn. Đặc biệt, chùa còn lưu giữ các bộ kinh ghi trên lá cây thốt nốt cùng những hiện vật quý hiếm mang giá trị đặc sắc về văn hóa tín ngưỡng của vùng đất Nam Bộ.

Điểm đặc biệt tại Chùa Dơi

Nơi cư trú của hàng nghìn con dơi

Điều khiến chùa Dơi trở nên nổi tiếng và độc đáo chính là hàng nghìn con dơi sinh sống trong khuôn viên chùa. Đàn dơi ở đây được đánh giá là loài dơi quý hiếm, chủ yếu là dơi quạ và dơi ngựa, có trọng lượng trung bình mỗi con từ 0,5kg đến trên 1kg, sải cánh rộng từ 1-1,5m.

Đàn dơi có thói quen sinh hoạt rất đặc biệt. Ban ngày, chúng treo mình lủng lẳng trên các tán cây như những chùm trái chín. Lúc trời chạng vạng tối, khoảng 6 giờ chiều, đàn dơi bắt đầu bay đi kiếm ăn và quay về vào khoảng 3-4 giờ sáng hôm sau.

Điều kỳ lạ là sau khi đi kiếm ăn về, các con dơi thường bay vòng qua chánh điện chứ không bay thẳng qua. Điều này được các sư thầy và người dân địa phương coi như một sự tôn kính với Đức Phật. Mặc dù là loài động vật ăn hoa quả, nhưng đàn dơi này không bao giờ ăn quả chín trong vườn chùa mà thường bay đi xa để kiếm ăn, thể hiện sự “biết điều” đáng kinh ngạc.

Theo lời chia sẻ của Thượng tọa Lâm Tú Linh, Phó Trụ trì chùa, cách đây mấy chục năm, đàn dơi có thể lên tới hàng trăm nghìn con đậu kín trên cành. Tuy nhiên, hiện nay số lượng đã giảm đáng kể do bị săn bắt khi chúng đi kiếm ăn đêm. “Cảnh dơi bay rợp một khoảng trời rộng vào mỗi chiều tối giờ chỉ còn trong ký ức”, ông nhớ lại với nỗi tiếc nuối.

Truyền thuyết ly kỳ về heo 5 móng

Một trong những điều bí ẩn nhất tại chùa Dơi chính là nghĩa địa heo 5 móng nằm phía sau khuôn viên chùa. Theo người Khmer, heo 5 móng là “cốt tinh” của con người, mang ý nghĩa tâm linh xui xẻo. Gia đình nào nuôi phải con heo này sẽ gặp bất hạnh, gia đình lục đục do bị con heo “thành tinh” này quấy phá.

Truyền thuyết xưa kể rằng có một người tài được vua phong chức thừa tướng để giúp đỡ dân lành và trừng trị kẻ tham lam. Tuy nhiên, khi được phong chức, thừa tướng sinh ra tự mãn, trở thành một vị tham quan hống hách, tìm mọi cách đàn áp người dân. Cuối cùng ông bị trừng phạt và chém đầu. Sau khi chết, ông hóa thân thành một con heo 5 móng để trả nghiệp.

Từ hơn 20 năm trước, người dân trong vùng thường mang heo 5 móng đến gửi vào chùa Dơi nhờ các sư thầy trông nom, chăm sóc. Nhiều người thậm chí canh trời tối để thả heo trước cổng chùa, vì ban ngày có bảo vệ nên họ không dám thả.

Hiện tại, chùa vẫn nuôi 3 con heo 5 móng, trong đó có 2 con sống hơn 4 năm với trọng lượng hơn 300kg/con. Khi những chú heo này chết đi, chúng được chôn cất trang trọng và xây mộ xi măng với hình vẽ con heo trên bia mộ.

Khu mộ này đã trở thành “nghĩa địa heo” duy nhất ở miền Tây Nam Bộ, thu hút sự tò mò của rất nhiều du khách. Phía sau chùa có những ngôi mộ kỳ lạ, trên mỗi mộ có vẽ hình 1 con heo với 5 móng (trong khi heo thường chỉ có 4 móng).

Điều thú vị là nhiều người tin rằng thành khẩn thắp nhang cầu khấn ở nghĩa địa heo sẽ được các “dị nhân” hiển linh ban cho những con số thần tài, độc đắc. Tuy nhiên, đây chỉ là niềm tin dân gian chưa được kiểm chứng.

Lễ hội và hoạt động văn hóa tại Chùa Dơi

Lễ Kathina

Lễ hội đặc sắc nhất tại chùa Dơi là ngày lễ Kathina, được tổ chức từ ngày 15/9 đến 15/10 âm lịch hàng năm. Đây là nghi thức mang đậm màu sắc văn hóa của người Khmer, được tổ chức sau 3 tháng an cư kiết hạ của các sư thầy.

Lễ dâng y Kathina được tổ chức với mong muốn cầu xin phum sóc được bình an, gia đình yên ấm và kính dâng những chiếc áo cà sa, vật phẩm cho sư thầy. Trong dịp này, người dân cũng tổ chức quyên góp tu sửa trường học, nhà tăng, nhà hội, đường sá, thể hiện tinh thần đoàn kết cộng đồng.

Lễ hội Ok Om Bok

Trước lễ Kathina, du khách có thể tham gia lễ hội Ok Om Bok – lễ cúng trăng cầu nguyện tạ ơn mùa màng tốt tươi, diễn ra vào ngày rằm tháng 10 âm lịch. Lễ hội gồm hai hoạt động đặc sắc chính:

• Đua ghe ngo: Nghi thức truyền thống mang ý nghĩa tiễn đưa thần nước về với biển cả, đồng thời tưởng nhớ thần rắn Naga đã biến thành khúc gỗ đưa Đức Phật qua sông.
• Thả đèn nước: Tạo nên trải nghiệm ánh sáng lung linh, mộng mơ giữa lòng sông với những chiếc đèn được làm từ cây chuối hoặc tre, chứa đầy hoa trái, gạo, muối dâng cúng thần linh.

Thời gian và kinh nghiệm tham quan

Thời gian mở cửa và tham quan lý tưởng

Chùa Dơi mở cửa từ sáng sớm đến chiều tối, thường từ 7:00 đến 17:00. Tuy nhiên, để tận hưởng không gian yên bình và chiêm ngưỡng đàn dơi một cách tốt nhất, bạn nên đến vào:

• Buổi sáng sớm (7:00-9:00): Không gian trong lành, dơi vẫn còn treo mình trên các tán cây
• Buổi chiều (16:00-17:00): Thời điểm đàn dơi bắt đầu hoạt động, chuẩn bị bay đi kiếm ăn

Thời điểm lý tưởng trong năm: Mùa khô từ tháng 11 đến tháng 4, khi thời tiết mát mẻ, ít mưa, thuận lợi cho việc di chuyển và tham quan. Nếu muốn xem bầy dơi đông đúc nhất, hãy đến vào khoảng tháng 8 khi các con dơi non đã tập bay.

Lưu ý quan trọng khi tham quan

Về trang phục và cách cư xử:

• Chọn trang phục kín đáo, lịch sự vì đây là nơi thờ Phật linh thiêng
• Giữ trật tự, không cười giỡn quá lớn tiếng trong khuôn viên chùa
• Không ngắt cây, bẻ cành hay xả rác

Về an toàn sức khỏe:

• Giữ khoảng cách phù hợp với đàn dơi vì chúng có thể mang một số mầm bệnh
• Cẩn thận khi đi lại dưới các khu vực có dơi để tránh bị phân dơi rơi vào người

Dịch vụ bổ sung:

• Có thể thuê trang phục truyền thống Khmer với giá 150.000-250.000 VNĐ để có những bức ảnh check-in độc đáo
• Khuôn viên chùa có bãi đậu xe rộng rãi, nhà hàng và các tiện ích khác phục vụ du khách

Để hành trình thêm trọn vẹn và dễ dàng, các tour du lịch miền Tây được thiết kế bởi Nụ Cười Mê Kông không chỉ đưa quý khách đến vào thời gian Chùa Dơi đẹp nhất mà còn kết hợp thêm nhiều địa điểm thú vị:

• Tour Cần Thơ Cà Mau 2 ngày 1 đêm khám phá 2 ngôi chùa Khmer nổi tiếng và những địa điểm hot tại Cà Mau
• Tour Cần Thơ Cà Mau 3 ngày 2 đêm trọn vẹn Cần Thơ đến Cà Mau, đi dài hơn, trải nghiệm nhiều hơn.

Liên hệ nhận tư vấn và đặt tour

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

Chùa Dơi mở cửa từ mấy giờ đến mấy giờ?

Chùa Dơi mở cửa từ 7:00 sáng đến 17:00 chiều hàng ngày. Tuy nhiên, bạn nên đến vào buổi sáng sớm (7:00-9:00) hoặc chiều muộn (16:00-17:00) để tránh đông đúc và ngắm dơi hoạt động.

Cần bao nhiều thời gian để tham quan hết chùa Dơi?

Thường cần 2-3 giờ để tham quan kỹ toàn bộ chùa, bao gồm chánh điện, khuôn viên, nghĩa địa heo 5 móng và ngắm dơi. Nếu kết hợp với các chùa khác trong khu vực thì nên dành cả ngày.

Chùa Dơi có thu phí tham quan không?

Không thu phí tham quan vì đây là ngôi chùa. Tuy nhiên, bạn có thể đóng góp tiền công đức theo tâm nguyện vào hòm công đức của chùa.

Gần chùa Dơi có chỗ ăn uống và nghỉ ngơi không?

Có nhiều nhà hàng và quán ăn xung quanh khu vực chùa. Nếu cần nghỉ đêm, trung tâm Sóc Trăng có nhiều khách sạn từ 1-3 sao với giá từ 200.000-800.000 VNĐ/đêm.

Dơi ở chùa Dơi có nguy hiểm không?

Dơi ở đây không nguy hiểm vì chúng rất quen với người và không hung dữ. Tuy nhiên, bạn nên giữ khoảng cách an toàn vì dơi có thể mang mầm bệnh và tránh bị phân dơi rơi vào người.

Có thể thăm nghĩa địa heo 5 móng không?

Có thể tham quan khu nghĩa địa này ở phía sau chùa. Đây là nghĩa địa heo duy nhất ở miền Tây Nam Bộ với những ngôi mộ có hình vẽ heo 5 móng trên bia.

Có được chụp ảnh trong chùa không?

Được phép chụp ảnh ở hầu hết các khu vực, nhưng:

• Không dùng flash khi chụp dơi
• Không chụp ảnh trong một số khu vực thiêng liêng nếu có biển cấm
• Tôn trọng các nghi lễ đang diễn ra

Tôi có thể xem những thông tin chính thống về Chùa Dơi ở đâu?

• Thông tin về Chùa Dơi trên Wikipedia
• Thông tin về Chùa Dơi trên Thông tấn xã Việt Nam