Chùa Tây An Cổ Tự – Về chốn linh thiêng ở An Giang (2025)
Tọa lạc tại chân núi Sam linh thiêng, chùa Tây An Cổ Tự (An Giang) là một công trình kiến trúc độc đáo, nổi bật với sự giao thoa hài hòa giữa văn hóa Việt Nam và Ấn Độ. Hãy cùng Nụ Cười Mê Kông khám phá lịch sử hình thành, ý nghĩa tên gọi và những nét đặc sắc làm nên vẻ đẹp của ngôi cổ tự hơn 200 năm tuổi này.
Giới thiệu chung về chùa Tây An
Chùa Tây An Cổ Tự nằm ở đâu?
Chùa Tây An cổ tự tọa lạc tại một vị trí đắc địa nhất trong khu du lịch tâm linh núi Sam, thuộc địa phận phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang. Ngôi chùa nằm ở ngã ba đường quan trọng, cách trung tâm thành phố Châu Đốc khoảng 5km về phía tây nam, tạo nên một tam giác tâm linh thiêng với các điểm nổi tiếng:
- Phía đông: Miếu Bà Chúa Xứ núi Sam (200m)
- Phía bắc: Lăng Thoại Ngọc Hầu (300m)
- Phía tây: Chùa Hang Phước Điền (500m)
- Phía sau: Núi Sam hùng vĩ như bức bình phong tự nhiên
Vị trí này không chỉ thuận lợi cho việc tham quan mà còn tạo nên một “tứ giác tâm linh” độc đáo, nơi du khách có thể trải nghiệm đầy đủ các giá trị văn hóa tôn giáo đa dạng của vùng đất An Giang.
Chùa Tây An là một biểu tượng lịch sử cho sự giao lưu kiến trúc giữa Việt Nam và Ấn Độ.
Tên gọi chùa Tây An Cổ Tự bắt nguồn từ đâu?
Về nguồn gốc cái tên “Tây An”, có ba giả thuyết chính được các sử gia và nhà nghiên cứu văn hóa đưa ra:
- Giả thuyết địa lý: Tên gọi xuất phát từ vị trí chùa nằm ở phía Tây của tỉnh An Giang xưa. Đây là cách giải thích đơn giản nhất và được nhiều người dân địa phương chấp nhận.
- Giả thuyết nguyên liệu: “Tây An” là sự kết hợp giữa các yếu tố vật chất tạo nên ngôi chùa – vật liệu xây dựng từ Trấn Tây và Tây Thành, còn địa điểm xây dựng tại An Giang.
- Giả thuyết tâm linh: Theo quan niệm sâu sắc nhất, “Tây An” mang ý nghĩa “trấn yên miền Tây” – thể hiện mong muốn cầu cho vùng đất Tây Nam Bộ được bình an, người dân được an cư lạc nghiệp trên vùng sông nước này. Giả thuyết này phù hợp với bối cảnh lịch sử thời kỳ khai hoang lập ấp ở miền Tây.
Lịch sử khai dựng Chùa Tây An Châu Đốc An Giang
- Khởi nguồn (1820): Chùa Tây An được khởi dựng từ lời khấn thiêng liêng của Nguyễn Nhật An – vị quan triều Nguyễn. Trước khi đi sứ Cao Miên, ông khấn nguyện sẽ xây chùa thờ Phật dưới chân núi Sam nếu nhiệm vụ thành công. Sau khi hoàn thành xuất sắc chuyến sứ mệnh, ông đã thực hiện lời hứa bằng việc xây dựng ngôi chùa đầu tiên bằng tre nứa và thỉnh Hòa thượng Hải Tịnh làm trụ trì.
- Phát triển (1847): Tổng đốc Doãn Uẩn (1795-1850) cho xây dựng lại chùa bằng vật liệu kiên cố: tường gạch, nền đá xanh, mái ngói. Cùng năm, Pháp Tang (Đoàn Minh Huyên, 1807-1856) trở thành trụ trì. Ông không chỉ là cao tăng uyên bác mà còn là chí sĩ yêu nước, biến chùa thành trung tâm khai khẩn vùng Thất Sơn và căn cứ chống Pháp, đào tạo nhiều anh hùng như Trần Văn Thành, Tăng Chủ, Đình Tây. Sau khi qua đời, ông được suy tôn là “Phật thầy Tây An”.
- Hoàn thiện (1958): Hòa thượng Thích Bửu Thọ (1893-1972) thực hiện đợt trùng tu lớn nhất, xây dựng ba ngôi cổ lầu mặt tiền, tu sửa chánh điện và bổ sung kiến trúc Đông-Tây kết hợp, tạo nên diện mạo độc đáo như hiện tại.
Kiến Trúc Chùa Tây An Châu Đốc (Tây An Cổ Tự) An Giang
Khi du lịch An Giang và đến Châu Đốc, du khách sẽ được chiêm ngưỡng chùa Tây An, được xây dựng trên nền cao và rộng rãi với diện tích 15.000 m2. Kiến trúc chung của chùa Tây An được xây dựng theo nghệ thuật kiến trúc cổ Việt Nam kết hợp với phong cách kiến trúc phương Nam độc đáo của Ấn Độ. Toàn bộ Tây An Cổ Tự được xây dựng bằng gạch ngói và xi măng, trong thời gian tái thiết chùa không hề thay đổi vẻ đẹp từ sau lần trùng tu.
Phía sau là núi Sam như bức bình phong tựa thiên nhiên. Chùa có màu xanh thẫm. Đặc điểm nổi bật nhất của chùa là 3 gian chùa cổ kính, mái tròn hình củ hành, màu sắc sặc sỡ nhưng hài hòa. Giống như hầu hết ngôi đền, dự án hoạt động. Phong cách thiết kế thứ nhất ở đây thể hiện ở vị trí cổng tam quan, tam quan được chia làm ba cổng, cổng chính giữa tam quan là nơi thờ tượng Quan Âm Thị Kính. mang con của Thị Mầu lên 2. Bên cạnh là hai tấm biển ghi tên chùa “Chùa Tây An cổ kính”.
Khuôn viên Tây An Cổ Tự
Khuôn viên chùa được xây dựng rất thoáng mát, rộng rãi với nhiều cây xanh. Ngay khi bước vào công viên cây xanh, bạn sẽ nhìn thấy và cảm nhận một cột cờ lớn – cao khoảng 16 m. Đó là hình ảnh 2 con voi, một con voi trắng có 6 ngà và một con voi đen có 2 ngà. Con voi trắng là điềm báo sự ra đời của Thái tử Siddhartha (đây chính là Đức Phật Thích Ca Mâu Ni). Vị vua có tên thường gọi là Ô Long – ông đã cứu triều đình đánh đuổi giặc ngoại xâm.
Ngay trên bậc tam cấp của chùa là pho tượng trắng và đen, vai có khắc hai tiên nữ ngồi trên vầng trăng khuyết, hai bên là hai tượng chạy phân biệt nam nữ tín đồ. Đằng sau công viên cây xanh, ngôi chùa được xây dựng với vô số tháp mộ với phong cách thiết kế độc đáo. Đáng chú ý nhất là ngôi mộ của Ngài Minh Huyền: Ngài là Phật Tổ Tây Phương sau Công nguyên. Vào ngày 12 tháng 8 âm lịch, hàng tỷ người dân và tăng ni phật tử trong và ngoài vùng về đây cầu nguyện đông không đếm xuể.
Khu vực chánh điện
Khu chánh điện là một khu chung cư lớn và được xây dựng trong khuôn viên chùa. Chánh điện được xây 2 tầng với trần uốn cong. Không giống như những ngôi đền cổ ở phía bắc, phần chính của hội trường rất lớn. Mái chùa lợp ngói vảy cá, mái chùa Tây An lợp ngói ống lớn. Tất cả các cột giới hạn đều được làm bằng cột gỗ lớn, nền nhà được lát bằng viên gạch đá hoa.
Hai bên gian chính điện là lầu chiêng và lầu trống được thiết kế theo kiểu mặt bằng hình vuông. Trên đỉnh tòa điện được trang trí hình tứ linh: rồng, lân, quy, phụng rất độc đáo. Từ trên cao có thể cảm nhận khung cảnh của khu di tích lịch sử chùa Tây An là một ngôi chùa. Phượng hoàng tung cánh. Chùa theo hệ phái Đại thừa, với 11.270 pho tượng lớn nhỏ được đặt khắp khuôn viên chùa. Hầu hết các pho tượng này đều được hoàn thiện bằng chất liệu gỗ nổi tiếng, chạm khắc tinh xảo và nghệ thuật, thể hiện tính thẩm mỹ của nghệ thuật điêu khắc. Khắc dấu Việt Nam thế kỷ 19.
Thời gian tham quan chùa Tây An Châu Đốc An Giang
Nếu du khách không muốn tham quan chùa Tây An vào ban ngày vì ngại nắng và khách hành hương đông đúc thì có thể tham quan và lễ Phật vào ban đêm. Với phong cách thiết kế đặc biệt hơn, các ngôi chùa khác cần đến chùa lắp đặt đèn màu vàng để chiếu sáng ngôi chùa và làm cho ngôi chùa trông uy nghiêm, chẳng hạn như B. Tháp phát sáng trong bóng tối.
Một số lưu ý khi tham quan chùa
Chùa Tây An nói riêng và mọi chốn tâm linh nói chung đều là nơi tôn nghiêm. Thăm viếng chùa là một hình thức thể hiện lòng thành kính với đức phật. Vì vậy du khách nên tuân thủ theo những quy định sau:
- Đi lễ chùa phải ăn mặc lịch sự. Không váy ngắn, quần cộc, áo hở lưng, hở nách. Tránh phạm phải giới uế tạp Phật đường, vừa phạm giới bất kính.
- Tránh làm hư hỏng vật chất của chùa.
- Không đi giày dép, nhai trầu, hút thuốc, chạy nhảy, ăn nằm, nói lớn,… Hoặc bình phẩm người khác trong Phật đường.
- Không tự ý sử dụng hoặc lấy đồ đạc của chùa về nhà làm của riêng. Tất cả đều phải thông ý của sư trụ trì.
- Không bẻ cành hái hoa nhặt quả tại khuôn viên chùa.
- Không cắm hương bừa bãi vào bồn hoa, chậu cảnh. Mà phải cắm vào đúng lư hương được đặt trước chánh điện. Tránh làm cháy úa héo cây cảnh trong chùa.
- Không nên chụp ảnh, quay phim tùy tiện trong chùa.
- Nên tìm hiểu về các ban Phật trước khi dâng hương lễ. Tránh kêu nhầm tên các đức Phật, vị Thánh.
Các điểm tham quan gần Tây An Cổ Tự
- Chợ Châu Đốc – vương quốc mắm
- Làng bè cá nổi Châu Đốc
- Ngôi chùa sống ảo tuyệt đẹp – Chùa Lầu
- Làng Chăm Châu Giang
- Làng Chăm Châu Phong
- Làng Chăm Đa Phước
- Chùa Bánh Xèo – ngôi chùa tặng bánh xèo chay miễn ph
- Rừng Tràm Trà Sư (Tịnh Biên, An Giang) – viên ngọc xanh của An Giang
Những khách sạn gần Tây An Cổ Tự
Tại khu vực chân núi Sam và khu vực trung tâm TP Châu Đốc (chợ Châu Đốc) có rất nhiều nhà nghỉ, khách sạn. Gía ở đây từ bình dân đến cao cấp. Đặc biệt quanh chân núi Sam, các nhà nghỉ giá rẻ phục vụ khách rất đông. Tuy nhiên, nếu mục đích chuyến đi của bạn là tham quan, du lịch thì nên chọn ở khách sạn và tránh xa khu vực chân núi Sam. Lý do là khu vực này dân cư đông đúc, khá phức tạp và ồn ào. Nếu muốn nghỉ ngơi, bạn nên chọn những khách sạn có hướng nhìn về trung tâm thành phố Châu Đốc. Và gần chợ Châu Đốc để tiện đi dạo về đêm:
- Khách Sạn Hạ Long
- Khách sạn Bến Đá Núi Sam
- Khách Sạn Huệ Bình
- Khách Sạn Á Châu 7
- Khách Sạn Hải Châu
- Ha Long Hotel
- Khách sạn Ngọc Phú
- Khách sạn Victoria Châu Đốc
- Khách Sạn Hoàng Đức
- The Luxe Hotel Châu Đốc
- Khách Sạn Sông Sao
- Khách Sạn Bảo Bảo
- Khách sạn Hoàng Mai
- Khách Sạn Thanh Bình
Gợi ý một số tour Miền Tây nổi bật
- Tour Cần Thơ Cà Mau 2 ngày 1 đêm
- Tour Cần Thơ Cà Mau 3 ngày 2 đêm – Check in Mũi Cà Mau
- Tour Cần Thơ Cà Mau 4 ngày 3 đêm giá rẻ – Đất mũi Cà Mau
Liên hệ nhận tư vấn và đặt tour
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Chùa Tây An cổ tự có tính phí tham quan không?
Chùa Tây An hoàn toàn miễn phí tham quan. Du khách chỉ cần đóng góp công đức tự nguyện vào hòm công đức hoặc mua hương để thắp. Không có bất kỳ khoản phí bắt buộc nào.
Thời gian nào thích hợp nhất để viếng chùa Tây An?
Thời gian trong ngày: 5:00-7:00 sáng và 16:00-18:00 chiều (tránh nắng gắt)
Thời gian trong năm: Tránh lễ hội lớn (12/8 âm lịch) nếu không muốn đông đúc
Thời tiết: Mùa khô (tháng 11-4) thuận lợi hơn mùa mưa
Có dịch vụ gửi xe tại chùa Tây An không?
Có khu vực gửi xe máy và ô tô miễn phí ngay trước cổng chùa. Khu vực được bảo vệ 24/7, rất an toàn và thuận tiện.
Chùa Tây An cách trung tâm Châu Đốc bao xa?
Chùa cách trung tâm thành phố Châu Đốc khoảng 5km, di chuyển bằng xe máy mất 10-15 phút, taxi 15-20 phút tùy tình hình giao thông.
Có thể chụp ảnh bên trong chùa không?
Được phép chụp ảnh tại khuôn viên và chánh điện, nhưng cần:
- Tắt flash khi chụp trong chánh điện
- Tránh tạo dáng thiếu tôn kính
- Không chụp ảnh khi có lễ bái đang diễn ra
- Xin phép trước khi chụp ảnh các sư thầy
Nên mặc trang phục như thế nào khi đi chùa?
Nên: Áo dài tay hoặc áo có tay, quần dài, màu sắc trang nhã
Tránh: Quần short, áo ba lỗ, áo hở vai, quần áo quá bó sát
Đặc biệt: Cởi mũ, kính râm khi vào chánh điện